Από τον Νίκο Κουρή
Συζήτηση με φίλο περί ανέμων και υδάτων και ξαφνικά μου σκάει άσχετη ερώτηση ο συνονόματος Νικόλας. Αλήθεια βρε τι είναι για σένα πολιτισμός; Του λέω κάτσε, σε κλείνω και στο στέλνω σε γράμμα . Ανάβω τσιγάρο και το χέρι πάει ροδάνι.
« Πολιτισμός, τι είναι για μένα θα σου πω. Και σου γράφω βιαστικά γιατί πάω για περπάτημα μετά και θα ξεχάσω πολλούς, αλλά ευτυχώς δεν ξεχνιούνται γιατί άφησαν : ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ! Το μέγιστο ζητούμενο όσο ζούμε ή όταν φεύγουμε από αυτό το κουρδιστό πορτοκάλι που αιωρείται μέσα σε ένα συμπαντικό ‘’χάος’’ με τόση αρμονία.
Ας αρχίσουμε από τα light που τα περνάμε στα ψιλά και δεν δίνουμε σημασία: Η προσβασιμότητα σε όλους. Το τσιγάρο που δεν πετάς στο δρόμο. Όταν δεν παρκάρεις σε θέση ΑΜΕΑ. Όταν λες ‘’ευχαριστώ’’ , ‘’παρακαλώ’’ ‘’συγνώμη’’. Όταν δίνεις προτεραιότητα σε ασθενέστερους και αδύναμους.
Πάμε ένα level παρακάτω σε μια εποχή παντελώς χαμένη στο κυνήγι του χρήματος:
Όταν έχεις αρχές και αξίες όπως ισονομία, ισοπολιτεία, αξιοκρατία. Επίσης, σεβασμός στον συνάνθρωπο, παραδοχή της διαφορετικότητας και της αυτοδιάθεσης.
Συνεχίζουμε με λίγο από μουσική που ‘’κλέβει’’ την παράσταση από άλλες τέχνες γιατί κατεβαίνει πιο εύκολα στο κοινό, αλλά μας λυτρώνει κυριολεκτικά: Το κλασσικό και το παραδοσιακό. Το mainstream και το alternative. Η δημοτική μας μουσική και οι ‘’εργάτες’’ της που την διδάσκουν από γενιά σε γενιά. Η κα Δόμνα Σαμίου που άφησε στίγμα ανεξίτηλο, το γνήσιο Ελληνικό Πανηγύρι. Ο Μάνος Αχαλινωτόπουλος, ο Νικόλας Παλαιολόγος. Η Μαρία Κάλλας, ο Δημήτρης Πλατανιάς, ο Μάριος Φραγκούλης, η Νάνα Μούσχουρη. Οι Ρεμπέτες, το ‘’Κορδελιό’’, η ‘’Μισιρλού’’. Ο Τσιτσάνης και οι Beatles. O Παύλος Σιδηρόπουλος και ο Elvis. Ο Νικόλας Άσιμος κι ο Τζίμης Πανούσης. Ο Μίκης, ο Μάνος, ο Σταύρος Ξαρχάκος και όλοι εκείνοι που τραγουδιούνται από τα εκατομμύρια χείλη των απλών καθημερινών Ελλήνων. Ο Γιώργος Ζαμπέτας. Ο παγκόσμιος Vangelis, o Σταμάτης Σπανουδάκης. Η Χαρούλα, ο Νταλάρας, ο Πάριος. Η Βίκυ Μοσχολιού, η Μαρινέλλα. Οι Κατσιμιχαίοι, ο Μάνος Ξυδούς, η Νατάσα Μποφίλιου. Οι Sokrates, o Μανώλης Αγγελόπουλος. Οι μουσικοί του δρόμου. Ο Valeron . Ο Λεξ.
Για να δούμε κάποιους στιχουργούς που έδωσαν ζωή αιώνια σε μουσικές, γιατί το ‘’πάντρεμα’’ μουσικής και στίχου όταν πιάνει είναι μια συγκλονιστική υπόθεση. Κι επειδή ‘’εν αρχήν ην ο λόγος’’: Η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου. Ο Νίκος Γκάτσος, ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, η Λίνα Νικολακοπούλου και νεότεροι άξιοι συνεχιστές. O Νίκος Μωραίτης, η Ελεάνα Βραχάλη.
Από χορό δυστυχώς έχω μείνει στη εποχή του αείμνηστου Γιάννη Μέτση και του Άγγελου Χατζή. Που να πρωτοτρέχω ο έρμος;
Πάμε λίγο στα ‘’γράμματα’’ και στα ‘’ξαδέρφια’’ τους: Μια τετράδα ενδεικτικά μου έρχεται σαν αστραπή, ο Κορνήλιος Καστοριάδης, ο Νίκος Καζαντζάκης. Ο Αναστάσιος Αλβανίας. Ο Πέτρος Θέμελης. Και όσους άφησα απ΄ έξω ας με συγχωρήσουν.
Βόλτα στο θέατρο και τον κιν/φο από τα βαριά έργα μέχρι τα ανάλαφρα ‘’παντοτινά’’ μιούζικαλ του Δαλιανίδη: Η Αλίκη, η Τζένη, ο Χόρν, η Λαμπέτη. Ο Θανάσης Βέγγος. Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος. Ο Λάνθιμος. Ο Μάνος Κατράκης, ο Νίκος Ξανθόπουλος. Ο Διονύσης Παπαγιανόπουλος, η Ρένα Βλαχοπούλου και όσους βλέπουμε ξανά και ξανά στις ταινίες – ηθογραφίες μιας Ελλάδας που χάθηκε. Η Μελίνα και ο Κάρολος Κουν .Ο Νίκος Καλογερόπουλος, ο Νίκος Κουρής (ο ξάδελφος ! ε να μην τιμήσω το σόι;), ο Νίκος Κούρκουλος. O Ζήκος. Ο Λάκης Λαζόπουλος. Η Καρυοφιλιά Καραμπέτη.
Πως το λέει η Pola Kr; Πλαστικές και κάπως αλλιώς (το μπερδεύω) τέχνες, γιατί δεν το κατέχω κιόλας, αλλά κάποτε ‘’τραβιόμουνα’’ σε κάποιες εκθέσεις: Ο Τσαρούχης, ο Φασιανός. Ο Ιόλας, ο Δάκης Ιωάννου. Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ο Μανώλης Παντελιδάκης. Η Coco Channel, η μοδίστρα της γειτονιάς. Η γιαγιά που έραβε τα σεμεδάκια και τις στολές ‘’Αμαλίας’’. Ο Παρθένης, ο Μόραλης. Ο Τάκις. Ο Φασιανός. Ο Skitsofrenis.
Επιστήμες , διότι όπως έλεγε κι ένας θυμόσοφος μπάρμπας μου, όταν λειτουργούν – ως οφείλουν – για το καλό της ανθρωπότητας και την εξέλιξη μας ως όντων, γίνονται τέχνη.
Ο Γιώργος Παπανικολάου. Ο Ιωάννης Ιωαννίδης. Ο ‘’ανώνυμος’’ γιατρός σε ένα απομακρυσμένο νησάκι της ακριτικής Ελλάδας. Ο μάστορας που φτιάχνει πετρόχτιστα σπίτια. Ο Αντώνης Τρίτσης. Ο Δημήτρης Νανόπουλος, ο Σταμάτης Κριμιζής. Βέβαια οι συνθήκες, το background και άλλοι παράγοντες καθορίζουν καταλυτικά και την εξέλιξη των επιστημών (δεν είναι δικό μου, κλεμμένο είναι αλλά δεν θυμάμαι από που και ποιανού, sorry ).
Τελευταίο και απώτερο level
Ο Χριστός στον Σταυρό, το υπέρτατο Σύμβολο. Εκεί που τους χώρεσε όλους και τους συγχώρησε όλους.»
Αυτό φίλε μου είναι το γράμμα μου με μια ανάσα, γιατί αν το σκεφτόμουνα πιο πολύ θα έπρεπε να γράφω μέρες για το τι εστί πολιτισμός. Και βέβαια πάντα θα έλειπαν κάποιοι από τους εκατοντάδες (σε εισαγωγικά οι παρακάτω ‘’τίτλοι’’ – κι όχι από μένα), σοβαρούς κι ασόβαρους, νεωτεριστές, γραφικούς, κλασσικούς και μοντέρνους, αλαφροΐσκιωτους, βαρείς κι ασήκωτους. Ετικέτες που βάζει το κάθε κυρίαρχο σύστημα κατά το δοκούν.
Για μένα φίλε μου, ο Πολιτισμός δεν έχει χρώμα, είναι όλα τα χρώματα. Ο Πολιτισμός δεν έχει γλώσσα, πρόσημο πολιτικό ή θρησκευτικό γιατί έχει μέσα του το πανανθρώπινο ιδεώδες της ροπής προς το Θείο.
Κι αν το άντεξες και το διάβασες όλο τι να πω, την άλλη φορά ας μιλήσουμε για μπαλίτσα.
Τα φιλιά μου και τους χαιρετισμούς μου στα παιδιά και τη γυναίκα σου.
Και καπάκι μου έρχεται μήνυμα απάντηση στο κινητό:
_ Ε καλά εσύ δεν γιατρεύεσαι ούτε τρώγεσαι, θα το φας το κεφάλι σου χαχαχα.
_ Άσε ρε μεγάλε, σιγά το κεφάλι, μπας και χάσει η Βενετιά βελόνι χαχαχα. Εεεε κολλητέ άκου και κάτι δικό μου: O πολιτισμός δεν είναι και κάτι ιδιαίτερο, είναι η ίδια η ζωή.
Υγ1… Αν το διάβασες κι εσύ ολόκληρο (χαρά στο κουράγιο σου) και προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, τα ονόματα και το ‘’μέγεθος’’ των αναφερομένων, δεν μπήκαν προς σύγκριση με ισοδύναμους τεράστιους, αλλά έτσι σε μια ρουφηξιά τσιγάρου με θέα το Μεσσηνιακό και τη θάλασσα φουρτουνιασμένη, μου ήρθε μια γρήγορη εικόνα από κάποιους και πολλαπλάσιους που αγαπώ, σέβομαι και εκτιμώ.
Υγ2… Η λίστα των ‘’μειονοτικών’’ σοφών από κάθε τομέα είναι μεγάλη, μα πάντα θα παραμένει μειονότητα, όπως ήταν στο μακρινό και κοντινό παρελθόν , είναι δυστυχώς στην εποχή μας την εποχή των φελλών (με φωτεινές εξαιρέσεις) και μακάρι να μην είναι στο μέλλον. Γιατί το κάθε σύστημα, τους χαρισματικούς τους φθονεί, τους κυνηγάει, τους λοιδωρεί, τους απαξιώνει. Ευτυχώς ο σπόρος που βάζουν είναι πολύ δυνατός και το αποτύπωμα τους τόσο ισχυρό που κανένας εξουσιαστής δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει με ότι υπεροπλία κι αν διαθέτει. Γιατί η ψυχή τους είναι αδάμαστη και το πνεύμα τους ελεύθερο. Και η κάθε εξουσία θέλει μόνο σκλάβους και χειροκροτητές.
Υγ3… Μην ξεχνάς ότι το σύστημα, Εκείνον Τον Σταύρωσε.